“บ้านหมุน” ผู้สูงวัยมีอาการแบบนี้อันตรายหรือไม่?

“บ้านหมุน” อาการที่มักเกิดขึ้นบ่อยในผู้สูงอายุ โดยส่วนใหญ่จะเกิดขึ้นอย่างฉับพลันเมื่อลุกขึ้นอย่างกระทันหัน หรือหลักๆ คือผู้ที่มีอาการจะรู้สึกเวียนศีรษะและเห็นว่าสิ่งต่างๆ รอบตัวหมุนไปรอบๆ ทั้งๆ ที่ตนเองอยู่กับที่และไม่มีการเคลื่อนไหว ซึ่งอาจทำให้ผู้ป่วยเสียสมดุลการทรงตัวและเสี่ยงต่อการเกิดอุบัติเหตุได้

“บ้านหมุน” อาการเล็กๆ แต่เป็นเรื่องใหญ่

แท้จริงแล้วอาการนี้สามารถเกิดขึ้นได้กับทุกเพศทุกวัยและไม่ได้เป็นอาการเฉพาะของโรคใดโรคหนึ่ง แต่ด้วยหลักๆ นั้นการเวียนศีรษะประเภทนี้มักมีอาการร่วมหลายอย่าง เช่น สมองตื้อ รู้สึกไม่แจ่มใส มึนงง และการทรงตัวที่มีปัญหา ท้ายที่สุดคือนำไปสู่การเกิดอุบัติเหตุได้ ซึ่งหากเทียบกันจริงๆ แล้ว “ผู้สูงอายุ” เป็นวัยที่น่าเป็นห่วงมากที่สุดเนื่องจากหากเกิดอุบัติเหตุขึ้นมาจะรักษาการบาดเจ็บได้ยากกว่าวัยอื่นๆ เป็นทุนเดิมอยู่แล้ว

การเวียนศีรษะเช่นนี้มีสาเหตุมาจาก…

1. ความผิดปกติของหู

เป็นความผิดปกติของหูชั้นในหรือระบบสมองที่ส่งผลต่อการทรงตัว

2. ความผิดปกติของระบบอื่นๆ

เช่น ระบบไหลเวียนโลหิตที่อาจทำงานไปหล่อเลี้ยงส่วนของร่างกายได้ไม่ดีมากนัก หรือระบบสายตา

3. ฤทธิ์จากยาบางชนิด

ผู้สูงอายุบางท่านต้องรับประทานยาบางชนิดอยู่บ่อยครั้งซึ่งอาจเป็นยาเพื่อบรรเทาโรคประจำตัว แต่ฤทธิ์ข้างเคียงบางอย่างของยานั้นๆ อาจส่งผลให้ผู้สูงอายุที่รับประทานมีอาการเวียนศีรษะได้

4. ปัจจัยอื่นๆ

เช่น การนอนหลับพักผ่อนไม่เพียงพอ เมารถ หรือเมาเรือ เป็นต้น

กับคำถามที่ว่า “บ้านหมุน” อันตรายหรือไม่?

การเกิดอาการนี้จะอันตรายหรือไม่ขึ้นอยู่กับสาเหตุ เนื่องจากในผู้สูงอายุบางรายมีสาเหตุมาจากเนื้องอกหรือหลอดเลือดที่ทำงานผิดปกติซึ่งมีความเสี่ยงที่จะเสียชีวิตได้ แต่หากเป็นสาเหตุทั่วๆ ไป เช่น น้ำในหูไม่เท่ากัน หินปูนในหูชั้นในหลุด ก็จะไม่รุนแรง สามารถรักษาได้ และอีกประเด็นหนึ่งที่ลืมไม่ได้คือหากเกิดอุบัติเหตุจากการเวียนศีรษะเช่นนี้ก็จะต้องรักษาเป็นรายกรณีไป

แนวการรักษาของแพทย์หลังจากการวินิจฉัย

1. รักษาตามสาเหตุของโรค

จากที่กล่าวไปเบื้องต้นว่าการมีอาการเช่นนี้ต้องประเมินว่าสาเหตุที่แท้จริงคืออะไร เนื่องจากจะได้ถูกรักษาอย่างถูกจุดนั่นเอง

2. รักษาตามอาการ

เป็นการให้ยาเพื่อบรรเทาอาการที่เกิดขึ้น เช่น เวียนศีรษะ คลื่นไส้ และอาจมีการอาเจียนในบางราย

3. บริหารระบบการทรงตัว

หากผู้สูงอายุท่านใดมีอาการเวียนศีรษะที่ดีขึ้นแล้ว ก็ให้เริ่มบริหารระบบทรงตัวเนื่องจากร่างกายจะได้สามารถปรับสมดุลในการทรงตัวได้ ซึ่งสามารถบริหารอวัยวะต่างๆ เช่น สายตา คอ แขน ขา เป็นต้น และอามีการเดินและยืนร่วมด้วย

วิธีป้องกันเองได้ง่ายๆ ที่บ้าน

• หลีกเลี่ยงปัจจัยที่กระตุ้นให้เกิดอาการ

เช่น ความเครียด ความวิตกกังวล การพักผ่อนไม่เพียงพอ สารที่ก่อภูมิแพ้ (กรณีที่เป็น)

• หลีกเลี่ยงอาหารเค็ม-คาเฟอีน

เช่น ชา กาแฟ น้ำอัดลม รวมไปถึงบุหรี่

• หมั่นออกกำลังกาย

สามารถทำร่วมกับการฝึกบริหารระบบทรงตัวได้

• หลีกเลี่ยงสถานที่ที่เสียงดัง

เนื่องจากอาการเวียนศีรษะประเภทนี้มักมีสาเหตุมาจากหูได้เช่นเดียวกัน เช่น น้ำในหูไม่เท่ากัน หินปูนในหูหลุด เป็นต้น ดังนั้นสมาชิกในบ้านควรจัดผู้สูงอายุพักผ่อนในที่ที่เงียบสงบหรือที่ที่มั่นใจได้ว่าจะไม่มีเสียงดังที่สะเทือนบริเวณหูของท่าน

อย่างไรก็ดี อาการเวียนหัวเช่นนี้เป็นโรคที่เกิดขึ้นได้กับทุกเพศ ทุกวัย หากมีอาการที่รุนแรงควรรีบเข้าพบแพทย์เพื่อรับการวินิจฉัยโรค และพิจารณาวิธีการรักษาที่เหมาะสมต่อไป

บทความอื่นๆ ที่น่าสนใจ

• สังเกตภาวะซึมเศร้าในผู้สูงอายุ มีความอันตรายอย่างไร
• 5 ข้อเท็จจริงเรื่องสุขภาพจิตผู้สูงอายุที่ลูกหลานควรรู้
• เกณฑ์ในการเลือกบ้านดูแลผู้สูงอายุ บ้านพักคนชราที่ดีที่สุด