“ทางเดินหายใจ” เป็นระบบที่มีความสำคัญเป็นอย่างมากกับมนุษย์เรา ยิ่งในยุคนี้ที่มีโรคระบาดอย่าง Covid-19 ที่ส่งผลต่อปอดของเราโดยตรง ก็ยิ่งทำให้ระบบนี้เป็นระบบที่เราไม่ควรละเลยในการดูแลกันเลยทีเดียว โดยเฉพาะในผู้สูงอายุที่เมื่ออายุพวกท่านเพิ่มมากขึ้น การทำงานของระบบต่างๆ ก็จะเสื่อมถอยไปตามกาลเวลา ดังนั้น บุตรหลานจึงควรดูแลเอาใจใส่ และหมั่นสังเกตการหายใจของพวกท่านเสมอ เพราะบางครั้งอาการผิดปกติบางอย่างอาจหมายถึงโรคปอดอักเสบโดยที่ไม่ทันตั้งตัว
“ทางเดินหายใจ” ในผู้สูงอายุ สำคัญอย่างไร ทำไมต้องดูแล?
โรคภัยไข้เจ็บสำหรับผู้สูงอายุ นอกจากโรคประจำตัวทั่วๆ ไป อย่าง เบาหวาน ความดันโลหิตสูงแล้ว ภาวะปอดติดเชื้อหรือปอดอักเสบ ยังเป็นภัยใกล้ตัวที่มักเกิดขึ้น โดยเฉพาะช่วงเปลี่ยนฤดู หากไม่มีการป้องกันหรือรักษาอย่างถูกวิธีอาจร้ายแรงถึงขั้นติดเชื้อในการะแสเลือด เป็นสาเหตุให้เสียชีวิตในที่สุด
โรคที่มักส่งผลต่อ “การหายใจ”
-
โรคหวัดหรือไข้หวัด (Acute Rhinopharyngitis : Common Cold)
เป็นโรคติดเชื้อที่พบบ่อยมากที่สุดโรคหนึ่ง เกิดจากการติดเชื้อไวรัสซึ่งมีหลายสายพันธุ์ พบบ่อยในช่วงฤดูฝนและฤดูหนาว หรือโดยเฉพาะช่วงที่มีอากาศเปลี่ยนแปลง
-
โรคไข้หวัดใหญ่ (Influenza)
เป็นโรคติดต่อที่เกิดการระบาดใหญ่เป็นครั้งคราว เกิดจากการติดเชื้อไวรัสอินฟลูเอนซา (Influenza Virus) หรือไวรัสไข้หวัดใหญ่ พบบ่อยในช่วงฤดูฝนและฤดูหนาว ซึ่งสามารถแพร่ระบาดได้ในทุกๆ วัย แต่หากเป็นผู้สูงอายุเมื่อติดเชื้อจะมีอาการรุนแรงกว่าและอาจส่งผลถึงปอดด้วยนั่นเอง
-
โรคคออักเสบ (Acute Pharyngitis)
เกิดจากเยื่อบุภายในคออักเสบ เป็นโรคติดเชื้อที่พบบ่อยมากส่วนใหญ่ สามารถพบผู้ติดเชื้อได้ทุกช่วงอายุ ความรุนแรงของโรคไม่มาก มักมีอาการกลืนเจ็บ แสบคอ และสามารถหายได้เองภายในไม่กี่วัน
-
ปอดอักเสบ (Pneumonia)
หรือที่คนทั่วไปเรียกว่า “ปอดบวม” เป็นโรคที่เกิดการติดเชื้อบริเวณปอด เกิดจากการติดเชื้อไวรัสหรือเชื้อแบคทีเรีย และทำให้เกิดการอักเสบ บวม มีน้ำหรือหนองอยู่ภายในถุงลมปอด มีโอกาสเกิดความรุนแรงของโรคได้มากกว่า โรคปอดอักเสบทำให้เกิดอาการไอ หายใจลำบาก และหายใจหอบเหนื่อย ในรายที่มีอาการมากอาจเสียชีวิตได้
![](https://rukkhunhealth.com/wp-content/uploads/2022/06/ปุ่ม-call-to-actionรักษ์คุณ.jpg)
“ปอดอักเสบ” ในผู้สูงอายุ อันตรายกว่าที่คิด
จากข้อมูลของสำนักระบาดวิทยา กรมควบคุมโรค เมื่อปีพ.ศ. 2561 พบว่ามีผู้ป่วยโรคปอดอักเสบมากถึง 131,247 ราย เสียชีวิต 96 ราย โดยกลุ่มอายุ 65 ปีขึ้นไป ถือเป็นกลุ่มอายุที่พบผู้ป่วยมากที่สุดอีกด้วย
สาเหตุ
โรคปอดอักเสบในผู้สูงอายุส่วนใหญ่เกิดจากการได้รับเชื้อผ่านทางเดินของหายใจ ทำให้ปอดเกิดการอักเสบ ส่งผลให้ไม่สามารถแลกเปลี่ยนอากาศได้ตามปกติ มักพบเป็นอาการที่ต่อเนื่องมาจากโรคไข้หวัดใหญ่ การติดเชื้อปอดอักเสบสามารถพบได้ทุกช่วงอายุ โดยระดับความรุนแรงของโรคจะมีความแตกต่างกัน ผู้ป่วยที่อายุมากกว่า 65 ปี มีความต้านทานโรคต่ำ จึงมีความเสี่ยงเกิดความรุนแรงของโรคถึงขั้นเสียชีวิตมากที่สุด
ลักษณะอาการ
ภาวะปอดอักเสบจากการติดเชื้อแต่ละชนิด ส่งผลให้ระยะเกิดโรคแตกต่างกัน เชื้อบางชนิดอาจเกิดภายในเวลาสั้นๆเพียง 1-3 วัน หรือบางชนิดอาจใช้เวลาฟักตัวนานเป็นสัปดาห์ ซึ่งส่วนใหญ่มักเกิดหลังจากเริ่มป่วยเป็นไข้หวัด หากพบว่าผู้ป่วยมีไข้สูง อ่อนเพลีย ไอ มีเสมหะร่วมกับอาการคลื่นไส้ อาเจียน หายใจลำบาก เจ็บแน่นหน้าอก โดยเฉพาะเมื่อผู้ป่วยสูงอายุเริ่มมีอาการสับสนหรือซึมลง ทั้งๆ ที่ไข้ลดลง ควรรีบพบแพทย์โดยด่วน เนื่องจากอาจมีการติดเชื้อในปอด
“ปอดอักเสบในผู้สูงอายุ” ป้องกันอย่างไร?
-
ลดการออกไปในสถานที่แออัดในช่วงที่มีไข้หวัดหรือไข้หวัดใหญ่ระบาด
-
ฉีดวัคซีนป้องกันโรคไข้หวัดใหญ่ทุกปี เนื่องจากเชื้อโรคมีการกลายพันธุ์อยู่ตลอดเวลา ประสิทธิภาพของวัคซีนสามารถป้องกันไข้หวัดใหญ่ได้ประมาณ 70-80% ควรฉีดก่อนหน้าฝนราวเดือนพฤษภาคม–มิถุนายน ซึ่งเป็นช่วงที่ไข้หวัดใหญ่ระบาด
-
ฉีดวัคซีนเพื่อป้องกันเชื้อแบคทีเรียที่เป็นสาเหตุของปอดอักเสบจากเชื้อแบคทีเรีย
-
ผู้สูงอายุควรดูแลสุขภาพให้แข็งแรงอยู่เสมอด้วยการรับประทานอาหารที่มีประโยชน์ ใช้ช้อนกลาง หลีกเลี่ยงอาหารรสจัดและไขมันสูง ดื่มน้ำและพักผ่อนให้เพียงพอ ออกกำลังกายสม่ำเสมอ
-
หลีกเลี่ยงการอยู่ใกล้ผู่ป่วยโรคหวัดหรือไข้หวัดใหญ่
-
ไม่สัมผัสกับผู้ป่วย หลีกเลี่ยงการใช้ของใช้ส่วนตัวร่วมกับผู้อื่น
อย่างไรก็ดี การป้องกันโรคที่เกี่ยวกับปอดหรือที่เกี่ยวกับระะของการหายใจเช่นนี้ ต้องเฝ้าระวังไว้ตั้งแต่เนิ่นๆ ซึ่งลูกหลานต้องหมั่นสังเกตและค่อนข้างเอาใจใส่ในการดูแล เพราะถ้าหากผู้สูงอายุเกิดการติดเชื้อขึ้นมาแล้วล่ะก็ ค่อนข้างจะรักษาและฟื้นตัวได้ยากลำบากกว่าวัยอื่นๆ ดังนั้น บุตรหลานจึงไม่ควรละเลย ผ่าไปฉีดวัคซีน และดูแลให้ท่านออกกำลังกายอยากสม่ำเสมอเพื่อให้ปอดของท่านทำงานได้อย่างแข็งแรงสมวัยนั่นเอง
บทความอื่นๆ ที่น่าสนใจ
บทความอื่นๆ
ผู้ป่วย อัลไซเมอร์ ไม่ยอมนอน ดูแลอย่างไรดี?
ปวดศีรษะจากกล้ามเนื้อเกร็งตัว ในผู้สูงอายุ อันตรายหรือไม่ รักษาอย่างไร?
5 ท่า บริหาร หัวใจ ผู้ สูงอายุ ช่วยให้ผู้สูงวัยหัวใจแข็งแรง