8 ท่า ออกกําลังกาย ขยายหลอดเลือด สำหรับผู้สูงอายุ

ออกกําลังกาย ขยายหลอดเลือด สำหรับผู้สูงอายุ ถือเป็นอีกหนึ่งแนวทางที่ปลอดภัยในการดูแลและคอยป้องกันให้ผู้สูงอายุห่างไกลจากโรคหลอดเลือดและโรคหัวใจต่างๆ เป็นที่ทราบกันดีว่า เมื่ออายุมากขึ้น ภาวะโรคต่างๆ ก็จะถามหา โดยเฉพาะโรคที่เกี่ยวกับหลอดเลือด เพราะผนังหลอดเลือดจะเริ่มอ่อนแอ่ลง ตามอายุที่มากขึ้น บุตรหลานจึงจำเป็นต้องเฝ้าระวังโรคนี้เป็นพิเศษ

ออกกําลังกาย ขยายหลอดเลือด ช่วยผู้สูงวัยห่างไกลโรคหลอดเลือดตีบ-ตัน

จากที่กล่าวไปข้างต้นว่า โรคหัวใจและโรคหลอดเลือด เป็นภาวะที่ควรเฝ้าระวังที่สุดในผู้สูงอายุนั้น เป็นเรื่องที่ไม่สามารถปฏิเสธได้เลย เนื่องจากเมื่ออายุเพิ่มมากขึ้น สมรรถภาพในการทำงานต่างๆ ของระบบในร่างกายก็ยิ่งลดลงอย่างเห็นได้ชัด รวมถึงผนังของหลอดเลือดที่ถ้าหากมีสิ่งใดมากระตุ้น เช่น การพักผ่อนน้อย ความเครียด อาหารการกิน ของผู้สูงวัยที่ไม่เหมาะ ก็จะทำให้เกิดภาวะหลอดเลือดตีบและตันได้ไวมากขึ้น

โรคหลอดเลือดในสมอง คือ…

“ผู้ป่วยหลอดเลือดในสมอง” เป็นโรคทางสมองที่ผู้สูงอายุส่วนใหญ่จะกังวลกันมาก เนื่องจากเป็นภาวะอาการที่มักพบในผู้สูงวัยที่มีอายุอยู่ช่วง 60 ปีขึ้นไป แถมยังเป็นโรคที่เป็นสาเหตุของการเสียชีวิตมากที่สุดเป็นอันดับ 2 รองจากมะเร็งอีกด้วย โดยจะมีลักษณะอาการแขนขาอ่อนแรงซีกใดซีกหนึ่งของร่างกายแล้วมักจะไม่ค่อยหาย หรือหายแต่ไม่หายสนิท ต้องใช้เวลาฟื้นฟูสมรรถภาพค่อนข้างนาน มีความพิการหลงเหลืออยู่บ้าง ไม่มากก็น้อย สาเหตุของอาการมีได้หลายอย่าง แต่ที่พบบ่อยที่สุด คือ โรคหลอดเลือดสมองตีบ อุดตัน หรือแตก ส่งผลให้ออกซิเจนไปเลี้ยงสมองไม่พอ จนทำให้สมองขาดเลือด และทันทีที่สมองขาดเลือด เซลล์สมองต่างๆ จะค่อยๆถูกทำลาย ส่งผลให้สมองสูญเสียหน้าที่จนเกิดเป็นอัมพฤกษ์ อัมพาต หรือเสียชีวิตได้

สาเหตุของโรคหลอดเลือดในสมอง

• ไขมันไปเกาะผนังหลอดเลือด ทำให้หลอดเลือดตีบแคบและขาดความยืดหยุ่น
• เกิดจากการฉีกของผนังหลอดเลือดด้านใน ทำให้เส้นเลือดอุดตัน
• เกิดลิ่มเลือดขนาดเล็กแข็งตัวและเกาะที่ผนังหัวใจและลิ้นหัวใจ จากนั้นหลุดลอยตามกระแสเลือดไปอุดตันหลอดเลือดในสมอง

ประเภทของโรคหลอดเลือดสมองในผู้สูงอายุ

โดยทั่วไปโรคหลอดเลือดสมองที่เกิดขึ้นในผู้สูงอายุจะเหมือนกับภาวะที่เกิดขึ้นในวัยผู้ใหญ่ โดยสามารถแบ่งออกเป็น 2 ชนิด ดังนี้

1. กลุ่มโรคหลอดเลือดสมองชนิดขาดเลือดเฉียบพลัน (ischemic stroke)

สาเหตุเกิดจากการอุดตันของหลอดเลือดส่งผลให้การไหลเวียนของเลือดไปยังสมองลดลงเกิดการตายของเนื้อสมอง ซึ่งกลุ่มโรคหลอดเลือดสมองชนิดนี้จะรวมกลุ่มโรค Transient Ischemic Attack (TIA) ซึ่งเป็นภาวะที่จากระบบประสาทขาดเลือดไปเลี้ยงชั่วคราวส่งผลให้สมองหรือจอประสาทตาขาดเลือด ทำให้ระบบประสาทเกิดความผิดปกติโดยจะใช้ระยะเวลาจะน้อยกว่า 24 ชั่วโมงก็จะกลับมาเป็นปกติ

2. กลุ่มโรคหลอดเลือดสมองชนิดเลือดออกในสมอง (hemorrhagic stroke)

สาเหตุเกิดจากมีการแตกของหลอดเลือดแบ่งออกเป็น ICH (Intracerebralhemorrhage),IVH (Intraventricular hemorrhage) มักเกิดร่วมกับการมีประวัติเป็นโรคความดันโลหิตสูง, SAH (Subarachnoid hemorrhage) ผู้สูงอายุที่มีอายุมากกว่า 60 ปีขึ้นไปจะมีความเสี่ยงต่อการเกิดหลอดเลือดแดงโป่งพองเฉพาะที่ภายในสมอง

แนวทางการดูแลและป้องกันผู้สูงอายุให้ปลอดภัยจากโรคหลอดเลือด

การรักษาด้วยนวัตกรรมเครื่องกระตุ้นสมอง TMS

จากที่เคยกล่าวไปว่า เทคโนโลยี TMS หรือ เครื่องกระตุ้นสมองแม่เหล็กไฟฟ้า นั้น ค่อนข้างเป็นที่นิยมมากสำหรับการดูแลรักษาผู้ป่วยสูงวัยในโรคทางระบบประสาท เนื่องด้วยข้อดีที่เอื้ออำนวยต่อร่างกายผู้สูงวัย ซึ่งก็ถือเป็นข้อเท็จจริงที่ได้รับการยอมรับจากวงการแพทย์ เพราะในปัจจุบัน โรคทางระบบประสาทเป็นหนึ่งในโรคที่เกิดขึ้นในผู้สูงอายุมากที่สุดชนิดหนึ่ง ไม่ว่าจะเป็น โรคอัลไซเมอร์ โรคซึมเศร้า โรคหลอดเลือดในสมอง เป็นต้น นั่นจึงยิ่งเป็นข้อพิสูจน์เกี่ยวกับข้อดีของเจ้าเทคโนโลยีตัวนี้

TMS รักษาโรคอะไรได้บ้าง?

เนื่องจากเป็นเครื่องกระตุ้นสมอง เจ้าเทคโนโลยีตัวนี้จึงสามารถฟื้นฟูผู้ป่วยในโรคระบบประสาทได้หลากหลาย เช่น โรคในระบบประสาทส่วนกลาง (สมองและไขสันหลัง) ซึ่งประกอบด้วยภาวะต่างๆ ดังนี้

• ภาวะอัมพฤกษ์ อัมพาต
• โรคสมองเสื่อม 
• โรคซึมเศร้า
• ไมเกรน

8 ท่าออกกําลังกายง่ายๆ เพื่อขยายหลอดเลือดในผู้สูงอายุ

ในการออกกำลังกายเพื่อช่วยขยายหลอดเลือดในผู้สูงวัยนั้น สามารถทำตามได้ 8 ท่าง่ายๆ ดังนี้

ท่าที่ 1

ยืนกางขาประมาณช่วงไหล่ ประสานมือยกแขนขึ้นแนบหูเหนือศีรษะ แล้วเอาลงช้าๆ

ท่าที่ 2

ยืนกางขาประมาณช่วงไหล่ ประสานมือแล้วหมุนมือไปทางซ้าย ค้างท่าไว้นับ 1-10 กลับมาหน้าตรงสักครู่ จากนั้นหมุนมือไปทางขวา ค้างท่าไว้นับ 1-10 (ท่านี้ช่วยยืดกล้ามเนื้อบริเวณหัวไหล่และสะบักด้านบน)

ท่าที่ 3

ยืดแขนขวามาด้านหน้า แล้วพาดไปด้านซ้าย จากนั้นงอข้อศอกแขนด้านซ้ายพาดที่แขนข้างขวา แล้วดึงไปด้านซ้าย ค้างท่าไว้นับ 1-10 จากนั้นสลับข้าง ค้างท่าไว้นับ 1-10(ท่านี้ช่วยยืดกล้ามเนื้อบริเวณสะบักด้านหลัง)

ท่าที่ 4

ยกแขนขวาขึ้นด้านข้างแล้วงอไปด้านหลัง แล้วยกมือซ้ายมาจับไว้ที่ข้อศอกด้านขวา ดึงข้อศอกไปข้างหลังเล็กน้อยให้รู้สึกตึงบริเวณรักแร้ (อย่าดึงจนรู้สึกเจ็บ) ค้างท่าไว้นับ 1-10 จากนั้นสลับข้าง ค้างท่าไว้นับ 1-10

ท่าที่ 5

เอามือสองข้างเกาะที่พนักเก้าอี้ ขาข้างหนึ่งก้าวไปด้านหน้า งอเล็กน้อย ทิ้งน้ำหนักตัวมาด้านหน้า ขาอีกข้างอยู่ด้านหลัง ยืดตรงโดยไม่เปิดส้นเท้าออก หลังตรง แล้วค้างท่าไว้นับ 1-10 จากนั้นสลับข้าง ค้างท่าไว้นับ 1-10

ท่าที่ 6

จับเก้าอี้ให้มั่นคง ยกขาข้างหนึ่งขึ้น ให้เข่าอยู่ในแนวเดียวกับลำตัว แล้วใช้มือจับที่ข้อเท้า ยืดหลังตรง ค้างท่าไว้นับ 1-10 จากนั้นสลับข้าง ค้างท่าไว้นับ 1-10 (ท่านี้ช่วยยืดกล้ามเนื้อต้นขาด้านบน แต่อย่ายืดจนเจ็บ เพราะกล้ามเนื้ออาจได้รับการบาดเจ็บหรือฉีกขาดได้)

ท่าที่ 7

มือจับเก้าอี้ ยืนลงน้ำหนักเต็มที่ที่ขาข้างหนึ่ง งอขาเล็กน้อย จากนั้นยืดขาอีกข้างมาข้างหน้า วางเท้าลงด้วยส้นเท้า เปิดปลายเท้าขึ้น ค้างท่าไว้นับ 1-10 จากนั้นสลับข้าง ค้างท่าไว้นับ 1-10 (ท่านี้ช่วยยืดกล้ามเนื้อน่องด้านหน้า)

ท่าที่ 8

เตะขาขึ้นด้านหน้าช้าๆ กระดกปลายเท้าเล็กน้อย และค่อยๆ ลดขาลงช้าๆ ทำข้างซ้าย 10 ครั้ง จากนั้นสลับทำข้างขวา 10 ครั้ง (อย่าทำเร็วเกินไปหรือสะบัดข้อเข่า ท่านี้ช่วยบริหารเข่าและช่วยยืดบริเวณน่อง)

อย่างไรก็ดี การ ออกกําลังกาย ขยายหลอดเลือด ต้องอยู่ในช่วงเวลาที่เหมาะสมกับการออกกำลังกายด้วย โดยทั่วไปแล้วควรเลือกเวลาที่เหมาะสมกับชีวิตประจำวันของผู้สูงวัย ทั้งนี้ ยังมีข้อมูลว่าการออกกำลังกายในช่วงบ่ายหรือเย็น ร่างกายได้มีการเดินหรือมีกิจกรรมมาบ้างแล้ว จึงพร้อมกับการออกกำลังกายได้มากขึ้น แต่หลักที่ควรระลึกถึงเสมอคือ ผู้สูงอายุควรออกกำลังกายหลังรับประทานอาหารมื้อหลักประมาณ 1-2 ชั่วโมง เพื่อประสิทธิภาพและความเหมาะสม

บทความอื่นๆ ที่น่าสนใจ

• APHASIA- พูดลำบาก พูดไม่ได้ ความบกพร่องทางภาษาในผู้สูงอายุ
  
• เฝ้าระวัง! โรคหลอดเลือดสมองในผู้สูงอายุ
  
• อัลไซเมอร์ในผู้สูงอายุ อันตรายอย่างไร?