โพรงจมูกอักเสบ – ไซนัสในผู้สูงอายุ ที่ลูกหลานต้องรู้อาการ

โพรงจมูกอักเสบ – ไซนัสในผู้สูงอายุ โรคที่เกิดขึ้นกับโพรงในกระดูกที่อยู่รอบจมูก โดยอาการที่แสดงออกจะคล้ายไข้หวัดธรรมดา นั่นจึงเป็นเหตุผลที่ว่า ทำไมผู้ป่วยสูงอายุหลายๆ ท่านไม่รู้ตัว จนกลายเป็นไซนัสอักเสบเรื้อรังนั่นเอง แต่หากกล่าวตามจริงแล้ว แม้อาการจะดูคล้ายหวัดธรรมดาทั่วๆ ไป แต่ก็ส่งผลต่อการดำรงชีวิตของผู้สูงวัยเป็นอันมาก เนื่องจากกลุ่มอาการของโรคไซนัสจะก่อให้เกิดอาการปวดตามโพรงกระดูกในจมูกและลามไปถึงส่วนอื่นๆ ด้วยนั่นเอง

โพรงจมูกอักเสบ – ไซนัสในผู้สูงอายุ เกิดจากอะไร และมีอาการอย่างไรบ้าง?

ไซนัส (Sinus) คือ โพรงอากาศที่อยู่ในกะโหลกศีรษะบนใบหน้ารอบๆ จมูก มีรูเปิดติดต่อกับช่องจมูก ภายในไซนัสมีเยื่อบุ ต่อเป็นผืนเดียวกันกับเยื่อบุภายในช่องจมูก ทำหน้าที่ปรับอากาศที่เราหายใจเข้าไป โดยผ่านบริเวณจมูก ช่วยถ่ายเทความร้อนและความชื้นจากหลอดเลือดบนผิวเยื่อบุให้เหมาะสมกับร่างกาย

โพรงกระดูกในจมูกที่เป็นบริเวณไซนัส

• บริเวณโหนกแก้ม 2 ข้าง  (maxillary sinus)

•  ระหว่างลูกตา บริเวณหัวตา 2 ข้าง (ethmoid sinus)

•  บริเวณหน้าผากใกล้กับหัวคิ้ว 2 ข้าง (frontal sinus)

•  อยู่ในกะโหลกศีรษะ ใกล้ฐานสมอง (sphenoid sinus)

สาเหตุ

ความผิดปกติในช่องจมูก

เมื่อช่องจมูกมีความผิดปกติ เช่น ผนังกั้นจมูกคด, กระดูกเทอร์บิเนตโต การถ่ายเทอากาศภายในช่องจมูกจึงทำได้ไม่ดีเท่าที่ควร ทำให้เกิดการอุดตันของรูเปิดไซนัส และเป็นสาเหตุให้เกิดไซนัสอักเสบได้นั่นเอง

โรคภูมิแพ้

เพราะภูมิแพ้ทำให้เยื่อบุภายในช่องจมูกและไซนัสบวม เป็นๆ หายๆ ติดต่อกันเป็นระยะเวลานาน จึงเป็นสาเหตุให้เกิดอาการไซนัสอักเสบได้ และด้วยสภาพแวดล้อมทางอากาศในปัจจุบันที่เต็มไปด้วยมลพิษและฝุ่นละออง ทำให้ปัญหาเกี่ยวกับโรคภูมิแพ้ 1 ในสาเหตุของการเกิดไซนัสนั้น เพิ่มขึ้นเป็นจำนวนมาก

การเป็นหวัด

เมื่อเราเป็นหวัด จะทำให้เกิดการบวมของเยื่อบุภายในช่องจมูกและไซนัส รูเปิดที่ติดต่อระหว่างจมูกกับไซนัสตีบตัน ถ้าเป็นหวัดนานเกิน 7-10 วัน แล้วไม่หายสนิท ก็อาจทำให้เกิดไซนัสอักเสบได้

ประเภทของไซนัส

ไซนัสอักเสบเฉียบพลัน

เกิดจากการติดเชื้อไวรัส แบคทีเรีย หรือเชื้อรา ทำให้เกิดการอักเสบ มีเสมหะมากขึ้น คัดจมูก รู้สึกไม่สบายที่แก้ม หน้าผาก หรือรอบดวงตา และปวดศีรษะ   ส่วนใหญ่สามารถรักษาหายภายใน  3 สัปดาห์ และเป็นน้อยกว่าปีละ 4 ครั้ง

ไซนัสอักเสบเรื้อรัง

เป็นภาวะเรื้อรังนานกว่า 12 สัปดาห์ และเป็นมากกว่าปีละ 4 ครั้ง

ลักษณะอาการ

จากที่กล่าวไว้ข้างต้นว่า อาการของไซนัสอักเสบนั้นมีการแสดงออกเพียงคล้ายๆ กับการเป็นไข้หวัด จึงทำให้ผู้สูงอายุและบุตรหลานไม่รู้ตัวและทันสังเกต

อาการดังกล่าว ประกอบด้วย

• มึนศีรษะ
• ปวดบริเวณโหนกแก้ม หัวตา หน้าผาก ท้ายทอย
• ร่วมกับคัดจมูกน้ำมูกไหล
• ปวดหู หูอื้อ

แนวทางการรักษาและป้องกัน

รักษาด้วยยา

เช่น ยาปฏิชีวนะ ยาแก้แพ้ ยาลดน้ำมูก ยาพ่นจมูก เป็นต้น โดยอาจรักษาร่วมกับการล้างจมูกด้วยน้ำเกลือด้วย

รักษาโดยการผ่าตัด

เหมาะกับการรักษาไซนัสที่เกิดจากความผิดปกติของโพรงจมูก หรือเนื้อเยื่อที่เจริญเติบโตไปปิดกั้นโพรงไซนัส

วิธีการป้องกันผู้สูงอายุให้ห่างไกลจากโรคไซนัสอักเสบ

• งดสูบบุหรี่ หรือหลีกเลี่ยงการอยู่ในบริเวณที่มีมลพิษ

• ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการนอนหรือการรับทานอาหารของผู้สูงอายุ เช่น ให้ทานนอนพักผ่อนให้เพียงพอ และรับประทานอาหารที่มีประโยชน์

• หลีกเลี่ยงโรคไข้หวัด หรือไข้หวัดใหญ่ โดยการฉีดวัคซีน

• หลีกเลี่ยงการใกล้ชิดผู้ป่วยไข้หวัด หรือติดเชื้อทางเดินหายใจ

ท้ายที่สุด ผู้สูงอายุจะอยู่ในความเสี่ยงของ โพรงจมูกอักเสบ ก็ขึ้นอยู่กับการดูแลของบุตรหลานทั้งสิ้น โดยต้องคำนึงถึงความปลอดภัยของท่านเป็นหลัก เพราะจากที่กล่าวไปข้างต้นนั้น หากผู้สูงอายุป่วยเป็นโรคนี้ก็จะส่งผลต่อระบบทางเดินหายใจของพวกท่านโดยตรง รวมถึงจะรักษาและฟื้นฟูยากกว่าวัยอื่นๆ ดังนั้น จึงเป็นเหตุผลชั้นดีที่จะกระตุ้นทุกคนในครอบครัวให้คอยสังเกตและดูแลผู้สูงอายุในบ้านให้ดี เพื่อสุขภาพของทางเดินหายใจที่ดีด้วย

• “โรคไต” ในผู้สูงอายุ ป้องกันอย่างไรไม่ให้อาการเรื้อรัง
  
• เฝ้าระวัง! โรคหลอดเลือดสมองในผู้สูงอายุ
  
• “ปอดอักเสบ” โรคอันตรายในผู้สูงวัยที่ควรระวัง