“ระบบทางเดินอาหารในผู้สูงอายุ” ยิ่งชรายิ่งต้องดูแล

“ระบบทางเดินอาหาร” เป็นอีกระบบหนึ่งที่สำคัญของร่างกายมนุษย์เรา โดยเฉพาะในวัยผู้สูงอายุ ที่เมื่อมีอายุที่เพิ่มขึ้น ระบบต่างๆ ในร่างกายก็จะเสื่อมลงไปตามการเวลา โดยระบบของทางเดินอาหารนี้ หากมองเผินๆ หลายๆ คนอาจมองว่าเป็นปัญหาที่เกี่ยวกับท้องหรือลำไส้เท่านั้น แต่เเท้จริงแล้วการที่ผู้สูงวัยสักคนจะมีปัญหาเรื่องระบบย่อยอาหารหรือทางเดินอาหารได้นั้น ไม่จำเป็นต้องมีปัญหามาจากกระเพาะของพวกท่านอย่างเดียว แต่บุตรหลานต้องดูแลตั้งแต่สุขภาพช่องปากและระบบอื่นด้วย

"ระบบทางเดินอาหารในผู้สูงอายุ" ยิ่งชรายิ่งต้องดูแล

“ระบบทางเดินอาหาร” ของผู้สูงอายุ เมื่อเริ่มเสื่อม ต้องดูแลอย่างไร?

สำหรับวัยสูงอายุนั้น ระบบร่างกายจะเสื่อมประสิทธิภาพลง ทำให้เกิดปัญหาต่างๆ ตามมา เช่น เกิดโรคภัยไข้เจ็บ หรือทำให้ระบบร่างกายทำงานผิดปกติได้

ระบบทางเดินอาหาร ก็เป็นระบบที่มีความสำคัญต่อร่างกายของคนเรา เพราะร่างกายของเราต้องการอาหารในทุกวัน และวันละ 3 มื้อเป็นอย่างน้อย สิ่งเหล่านี้ ทำให้เมื่อร่างกายทำงานผิดปกติ จึงเกิดผลตามมานั่นเอง

ระบบอื่นๆ ที่สัมพันธ์กับทางเดินอาหาร

1. ช่องปากและฟัน เยื่อบุช่องปาก

เยื่อบุช่องปากบางลง แต่ยังสามารถแบ่งตัวเป็นปกติ น้ำลายจากต่อมน้ำลายลดลงบ้าง เนื้อฟันในผู้สูงอายุจะลดความทึบลง เหงือกร่นลงจากคอฟัน เนื่องจากความเสื่อมของ alveolar bone ขณะที่กระดูกขากรรไกรหดลงเรื่อย ๆ ทำให้ฟันเริ่มโยกคลอนได้ง่าย

2. หลอดอาหาร

การไหลผ่านของอาหารจากลำคอสู่กระเพาะอาหารช้าลง เนื่องด้วย ความเสื่อมโทรมของร่างกาย

3. กระเพาะอาหาร

โดยเมื่อผู้สูงวัยมีอายุที่มากขึ้น น้ำย่อยจากกระเพาะอาหารก็จะมีความเป็นกรดลดลง

4. ตับ

น้ำหนักของตับจะลดลงถึง 25 % จากอายุ 20 ปี ถึง 70 ปี เนื่องจากเซลล์ตับลดจำนวนลง ปริมาณเลือดที่ไหลเวียนผ่านตับจึงลดได้ถึง 35 % จากอายุ 20 ปี ถึง 90 ปี ทำให้การกำจัดยาที่เข้าสู่ร่างกาย ช้าลง ผู้สูงอายุจึงมีความโน้มเอียงในการเกิดพิษจากยาและแอลกอฮอล์ได้ง่ายกว่าบุคคลทั่วไป

5. ลำไส้

มีการเคลื่อนตัวช้าลง ทำให้ท้องผูกได้ง่าย ส่วนความสามารถในการดูดซึมอาหารไม่ลดลง โดยเฉพาะการดูดซึมไขมันไม่แตกต่างไปจากคนวัยหนุ่มสาว แต่การดูดซึมคาร์โบไฮเดรตและโปรตีนลดลงเล็กน้อย

 

เมื่อ “ทางเดินอาหารของผู้สูงอายุ” มีปัญหา ระบบอื่นๆ ก็มีปัญหาตามไปด้วย

ระบบนี้ เริ่มต้นจากปากไปหลอดอาหาร กระเพาะอาหาร ลำไส้เล็ก ลำไส้ใหญ่ ซึ่งแสดงให้เห็นว่ามีหลากหลายอวัยวะที่ต้องทำหน้าที่ร่วมกัน และนั่นจึงหมายถึง เมื่อร่างกายของผู้สูงอายุมีปัญหา ก็จะส่งผลต่อหลายอวัยวะเช่นเดียวกัน

1. กลืนลำบาก

สาเหตุก็มาจากการบีบตัวของหลอดอาหารอ่อนแอลงไป รวมทั้งเส้นประสาทที่มาหล่อเลี้ยงก็เสื่อมลงตามวัยทำให้บีบตัวผิดปกติ ทำให้กลืนแล้วติดแน่น ๆ หน้าอก ในบางรายอาจมีอาการเจ็บ และอาจสำลักได้ในกรณีที่แย่ที่สุด

2. ท้องผูก

แท้จริงแล้ว ผู้สูงอายุที่มีสุขภาพแข็งแรงก็ไม่ได้มีท้องผูกมากมายอะไร แต่ในรายที่มีอาการท้องผูกมากๆ มักเป็นผู้สูงอายุที่ต้องนอนในโรงพยาบาลนานๆ หรือมีโรคภัยที่ทำให้เคลื่อนไหวไม่ค่อยได้ , ไม่มีแรงเบ่งอุจจาระ (เช่น โรคถุงลมโป่งพอง) หรือกินยาบางอย่างเป็น ประจำ เช่น ยาเสริมธาตุเหล็ก เป็นต้น

3. เลือดออกจากทางเดินอาหารส่วนต้น

โดยสาเหตุหลักๆ มักมาจาก แผลในกระเพาะอาหารและลำไส้ กระเพาะอาหารอักเสบ หลอดอาหารอักเสบ จะมีลักษณะอาการที่ผู้สูงอายุอาเจียนเป็นน้ำสีกาแฟ หรือถ่ายอุจจาระดำ เนื่องจากผู้สูงอายุมีเลือดออกจากทางเดินอาหารส่วนต้นแล้วนั่นเอง

4.กระเพาะอาหาร

ถ้าเป็นโรคไม่ว่าจะเป็นจากทางกายหรือทางใจจะทำให้ผู้สูงอายุมีอาการเบื่ออาหาร คลื่นไส้ อาเจียนได้

5.หลอดอาหาร

เกิดโรคกลืนอาหารแล้วรู้สึกติด มีความรู้สึกมีอะไรค้างอยู่ที่คอหอย หรือทรวงอกรู้สึกอึดอัดซึ่งในคนแก่มักเกิดโรคมะเร็ง 70-80%

แนวทางการดูแลผู้สูงอายุให้ห่างไกลจากปัญหาทางเดินอาหาร

  • ด้านอาหาร

ระบบนี้เริ่มต้นตั้งแต่ ช่องปาก หลอดอาหาร กระเพราะอาหาร ลำไส้เล็ก ลำไส้ใหญ่ ซึ่งผู้สูงอายุ ระบบย่อยและการดูดซึมสารอาหารจะไม่สมบูรณ์แล้ว ประกอบกับการบดเคี้ยว การสบของฟัน หรือ มีปัญหาสุขภาพช่องปาก อาจส่งผลให้การเคี้ยวอาหารไม่ละเอียด ประสิทธิภาพของน้ำย่อย ปริมาณน้ำย่อย และการเคลื่อนไหวของกระเพาะอาหารและลำไส้ถดถอย เกิดอาการท้องอืด ท้องเฟ้อ อาหารไม่ย่อย การย่อยการดูดซึมสารอาหารไม่สมบูรณ์ และอาจทำให้ท้องผูกตามมา   ดังนั้น ผู้สูงอายุ จึงควรรับประทานอาหารที่ย่อยง่ายๆ รสชาดไม่จัดและให้ครบทั้ง 5 หมู่ และสัดส่วนของอาหารที่พอเหมาะ ลดเค็ม ลดหวาน ลดชา กาแฟ  ลดแอลกอฮอล์

  • ด้านระบบขับถ่าย

ผู้สูงอายุมักมีปัญหาระบบขับถ่าย ทั้งถ่ายหนัก ถ่ายเบา กล่าวคือ อาจมีปัญหากลั้นปัสสาวะไม่อยู่ ปัสสาวะเล็ด อันเนื่องจากการเสื่อมของกล้ามเนื้อหูรูดกระเพราะปัสสาวะ โดยผู้หญิงสูงอายุ จะมีปัญหามากกว่าผู้ชายสูงอายุ อันเนื่องจาก  ขาดฮอร์โมนเพศ จากภาวะหมดประจำเดือน   หรือมีปัญหาท้องผูกง่าย ท้องเสียง่าย หรือภาวะลำไส้แปรปรวน ดังนั้น สุขอนามัย จึงเป็นสิ่งสำคัญมาก    แนวทางการปฏิบัตตัวของผู้สูงอายุ เพื่อสุขภาวะที่ดีของการขับถ่าย

  •  ด้านการออกกำลังกาย

ด้วยความเสื่อมถอยของร่างกายของผู้สูงอายุ กล้ามเนื้อแขน ขา และความแข็งแรง ความยืดหยุ่นของกระดูก และข้อต่อต่างๆนั้นลดน้อยถอยลงไปมาก  ผู้สูงอายุจึงต้องระวังตัวเองให้ห่างไกลการเกิดอุบัติเหตุ และควรออกกำลังกายสม่ำเสมอเพื่อให้กล้ามเนื้อแข็งแรงและ ยืดหยุ่นได้ดี

  • ด้านสุขภาพจิต

จากที่กล่าวไปข้างต้นว่า หากผู้สูงอายุมีปัญหาด้านสุขภาพจิต ก็จะทำให้เกิดอาการเบื่ออาหารตามมาด้วย ดังนั้น บุตรหลานจึงควรดูแลในเรื่องของสุขภาพจิตใจของผู้สูงอายุที่บ้านให้ดี ให้ท่ารู้สึกถึงความเป็นที่รักและเป็นที่พึ่งพิงให้กับลูกหลาน จะทำให้ท่านภูมิใจในตนเองและมีความสุขมากขึ้น

ท้ายที่สุด การดูแลจากบุตรหลานเป็นเรื่องที่สำคัญที่สุด เนื่องจากระบบนี้มักจะมีปัญหาหลักๆ มาจากสภาพร่างกายของผู้สูงอายุที่เสื่อมลงตามสภาพ สิ่งที่จะคอยทำนุบำรุงให้ท่านมีความแข็งแรงอยู่ได้ก็คือการดูแลที่ดีจากคนในครอบครัว ทั้งเรื่องอาหาร ความเป็นอยู่ และกิจกรรมการออกกำลังที่เหมาะสมกับวัยด้วย ทั้งนี้หากบุตรหลานอยากทราบวิธีการดูแลที่มากกว่าข้างต้น ก็สามารถเข้ารับคำปรึกษากับแพทย์ผู้เชี่ยวชาญได้ เพื่อประสิทธิภาพที่ดีขึ้นนั่นเอง


บทความอื่นๆ ที่น่าสนใจ

บทความอื่นๆ

หากสนใจหรืออยากสอบถามบริการ สามารถสอบถามได้ที่ รักษ์คุณ โฮมแคร์ & รักษ์คุณ เฮลท์ รีแฮบิลิเทชั่น

เบอร์โทรศัพท์ 062-442-5962 

เวลาทำการ จันทร์ – อาทิตย์ 08.00-20.00 น.

Line รักษ์คุณ โฮมแคร์: @rukkhun.hc (มี @)

เพิ่มเพื่อน

Facebook Page: รักษ์คุณ โฮมแคร์

รักษ์คุณ เฮลท์ รีแฮบิลิเทชั่น Rukkhun Health Rehabilitation Rukkhun Home Care รักษ์คุณ โฮมแคร์
บริการ รักษ์คุณ โฮมแคร์ เป็นสถานบริการดูแลฟื้นฟูผู้ป่วยหลอดเลือดในสมองตีบ ผู้สูงอายุ ทั้งระยะสั้น และระยะยาว ดูแลผู้ป่วยหลังผ่าตัด ฟื้นฟูสมรรถภาพหลังอาการเจ็บป่วยโดยทีมสหวิชาชีพ ประกอบไปด้วย ทีมแพทย์เฉพาะทาง มีแพทย์ที่พร้อมให้คำปรึกษาตลอด 24 ชม. ทีมผู้ดูแลที่มีประสบการณ์ในการดูแลผู้สูงอายุและผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมอง ให้บริการกระตุ้นสมองด้วยแม่เหล็กไฟฟ้า (TRANSCRANIAL MAGNETIC STIMULATION: TMS) และกายภาพบำบัดครบวงจร (REHABILITATION CENTER) พร้อมให้คำปรึกษาตรวจและรักษาโดยนักกายภาพบำบัดผู้เชี่ยวชาญ ที่นี่เราให้เป็นมากกว่าสถานบริการพยาบาลเพราะเราเน้นการให้บริการแบบครบวงจร ทีมงานผู้เชี่ยวชาญที่รักในการบริการพร้อมดูแลผู้สูงวัยทุกท่านประดุจญาติผู้ใหญ่ของตนเอง มีบริการดูแลช่วยเหลือกิจวัตรประจำวัน ดูแลทำความสะอาดร่างกายโดยทั่วไปในกรณีที่ผู้ป่วยช่วยเหลือตัวเองไม่ได้ ตรวจวัดความดัน ชีพจร อุณหภูมิ ออกซิเจน กายภาพบำบัด ดูแลสุขภาพตามคำสั่งแพทย์ บริการอาหาร 3 มื้อ และอาหารว่างที่มีทีมดูแลด้านโภชนาการให้เหมาะสมกับแต่ละบุคคลโดยเฉพาะ รวมทั้งมีกิจกรรมสันทนาการให้ผู้สูงวัย นอกจากนี้เราก็ใส่ใจด้านความปลอดภัยอย่างสูงสุดด้วยการติดกล้องวงจรปิดทุกจุดในสถานที่พักตลอด 24 ชั่วโมง